Iedere organisatie heeft een eigen cultuur en omgangsvormen, maar in geen enkele organisatie mogen ongewenste omgangsvormen worden geaccepteerd. Met ongewenste omgangsvormen wordt bedoeld agressie tegen medewerkers, (seksuele) intimidatie, pesten (mobbing) en discriminatie. Als deze omgangsvormen niet worden aangepakt, komen verhoudingen op de werkvloer onder druk te staan en kunnen medewerkers niet meer optimaal functioneren en presteren. Verder betaalt de organisatie een hoge prijs door tijdverlies van de leiding, ziekteverzuim, personeelsverloop en aantasting van het imago.

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)

Door de hoge kosten zowel voor de overheid als voor het bedrijfsleven, is in de Arbowet opgenomen dat werkgevers psychosociale arbeidsbelasting zo veel mogelijk dienen te voorkomen. De ongewenste omgangsvormen vallen onder PSA, net als een ongezond hoge werkbelasting.

Werkgevers dienen er een klachtenprocedure voor te hebben, zodat medewerkers intern hun klacht kunnen deponeren en een klachtenprocedure kunnen starten. In de klachtenprocedure wordt de plek van de vertrouwenspersoon vermeld.

Plek binnen de organisatie

Organisaties van enige omvang zijn verplicht een interne klachtenprocedure te hanteren waarin ook de functie van een vertrouwenspersoon wordt genoemd. Bij hem/haar kunnen medewerkers, leerlingen, studenten en klanten op een veilige manier hun klacht over ongewenste omgangsvormen zoals (seksuele) intimidatie, pesten, agressie, geweld, discriminatie melden en bespreken. De gesprekken gaan meestal over ongewenste omgangsvormen, maar kunnen ook over persoonlijke problemen gaan. Samen met de vertrouwenspersoon wordt dan onderzocht of een klacht ontvankelijk is en welke wegen de klager zou kunnen volgen.

Integriteit en vertrouwenspersoon

Integriteit is onlosmakelijk verbonden met professioneel handelen en dient onderdeel te zijn van een veilig en integer werkklimaat. Integriteit is primair de verantwoordelijkheid van het management, maar ook de medewerkers hebben daarin hun verantwoordelijkheid. Essentieel is dat de leiding aandacht besteed aan een gedegen beleid. Binnen dit beleid is een aanspreekcultuur vanzelfsprekend en een veilige meldprocedure een belangrijke peiler.

Sinds 1 juli 2016 is de wet Huis voor Klokkenluiders in werking getreden. Deze wet verplicht organisaties boven de 50 medewerkers tot een interne procedure (klokkenluidersregeling) voor het omgaan met een melding van een vermoeden van een misstand. 

Voordelen extern vertrouwenspersoon

Een extern vertrouwenspersoon staat los van de organisatie en daarmee is de drempel voor een melder/klager om een klacht te melden minder groot. Ook is een extern vertrouwenspersoon gespecialiseerd op dit vakgebied en heeft meerdere organisaties waarvoor hij werkt. Daardoor is zijn expertise en ervaring op dit vakgebied veel groter dan een intern vertrouwenspersoon.

 De drie hoofdtaken:

- een klager opvangen en begeleiden;
- ongewenste omgangsvormen signaleren en gevraagd en ongevraagd leidinggevenden adviseren;
- medewerkers en leidinggevenden voorlichten en informeren.

De vertrouwenspersoon rapporteert regelmatig aan de hoogste leidinggevende zonder de identiteit van de klager te vermelden. Daarnaast adviseert hij/zij gevraagd of ongevraagd het leidinggevende kader over te nemen maatregelen.

Voor meer informatie bel Arjan van Weert (0528-234528).